27 Rijksmuseum Boerhaave

Rijksmuseum Boerhaave is gevestigd in een eeuwenoud monument. Een binnentuin, oude kloostergangen en voormalige ziekenzalen getuigen van vervlogen tijden. In oorsprong was het pand een vrouwenklooster, het Sint Caeciliaklooster (1414). Dit kwam na de hervorming (1572) aan de stad en werd eind 16e eeuw verbouwd tot stedelijk pest- en dolhuis (‘krankzinnigengesticht’). Ook fungeerde het als algemeen ziekenhuis (gasthuis), met aparte verpleegzalen voor mannen en vrouwen. Bij de verbouwing werden de nieuwste inzichten van die tijd gebruikt. Omdat men dacht dat de oorzaak van veel ziekten vuile lucht was, maakte men aan beide zijden ramen die meestal open stonden voor de doorluchting. Rond 1720 gaf de naamgever van het museum, Herman Boerhaave, in de ziekenzalen onderwijs aan het ziekbed. Medische studenten kwamen vanuit heel Europa naar Leiden voor zijn praktijklessen. Het Caeciliagasthuis was als zodanig het eerste academische ziekenhuis van Leiden en de vroegste voorloper van het tegenwoordige LUMC. Rijksmuseum Boerhaave is hier sinds 1991 gevestigd. In het museum ontdek je de wereld van wetenschap en geneeskunde. In 2019 werd het uitgeroepen tot Europees Museum van het Jaar. De huidige tentoonstelling Onvoorstelbaar brengt de bezoeker zo dicht mogelijk bij Antoni van Leeuwenhoek, uitvinder van de microscoop. Als het ware kijk je over zijn 17e-eeuwse schouder mee. / AM

Wist je dat?

… er tegenwoordig nog maar elf originele exemplaren van de microscoop van Van Leeuwenhoek bekend zijn? Vier ervan bevinden zich in de collectie van Rijksmuseum Boerhaave.