23 Haarlemmerstraat (voor verbouwing)

[Dit pand is op zondag niet open]Tussen de Oude Rijn en de Haarlemmerstraat, ter hoogte van Diaconaal Centrum De Bakkerij (pand 22), stond begin 15e eeuw het Barbara Gasthuis. In 1428 vestigen zich hier de Huiszittenmeesters van de Sint-Pancrasparochie. Deze instelling zorgde voor de thuiswonende (huiszittende) armen in de parochie door o.a. uitdeling van voedsel en brandstof. Het complex werd omstreeks 1451 uitgebreid met een kapel aan de Haarlemmerstraat. Het betrof een eenvoudig, rechthoekig gebouw met een hoge kap, binnen voorzien van een houten tongewelf. Na de Reformatie werd het gebouw overgenomen door de stad en kreeg het in 1611 een bestemming als fusteinhal. Daartoe werd de circa zes meter hoge ruimte voorzien van een verdiepingsvloer en een zolder. Fustein is een van de vele soorten textiel die in Leiden gefabriceerd werden. Omdat daglicht belangrijk is voor het keuren en merken van deze stoffen, werden er verschillende houten kruisvensters aangebracht. Na tijdelijke leegstand werd in 1765 de verdieping als school ingericht. Niet veel later, in 1823 kreeg de begane grond een bestemming als ‘Soephuis’. Hier werd soep bereid en uitgedeeld aan de arme Leidse bevolking. Uiteindelijk maakten beide functies plaats voor winkels en kantoorruimte. Momenteel wordt een deel van de voormalige kapel verbouwd. Verschillende interieurelementen en constructies van de oude bouwfasen zijn zichtbaar zoals houten kolommen en consoles met houtsnijwerk. / RB