29 Kegelhuis

Rond het midden van de 19e eeuw ontstond bij de leden van de herensociëteit Amicitia (opgericht in 1768) de behoefte aan een buitensociëteit, voor onder meer sfeervolle soirées met dansgelegenheid. Daartoe werd in 1859 op een terrein naast de Rijnsburgerpoort een houten gebouw neergezet door architect J.W. Schaap. De Rijnsburgerpoort zelf bleek een handig onderkomen voor de wijnkelder. In 1898 werd de buitensociëteit uitgebreid met een kegelbaan in een apart gebouwtje. Het kegelen was in die tijd buitengewoon populair als gezellig, competitief tijdverdrijf. Niet alleen waren er kegelbanen bij cafés, zoals aan de Beestenmarkt en de Stationsweg. Er kwam ook een openbare baan (met biljartzaal) aan de Burcht, op kosten van de gemeente. De huidige kegelbaan is een ontwerp van de bekende Leidse architect W.C. Mulder en werd gebouwd in de eind 19e eeuw populaire vakwerkstijl. In 1932 maakte de buitensociëteit plaats voor het huidige gebouw aan de Steenstraat. De kegelbaan bleef echter bewaard en is nog steeds in gebruik bij de zes kegelclubs van de sociëteit. In 2016 werd het gebouwtje gerestaureerd. Daarbij kwam ook de originele muurconstructie weer tevoorschijn. Alle betimmeringen zijn vrijgemaakt, gerestaureerd en in de oorspronkelijke kleuren geschilderd. Van de lampen uit het begin van de vorige eeuw werden getrouwe replica’s gemaakt. En de ballen rollen nog steeds over dezelfde iets holle kegelbaan van twintig meter lang. / BB

Wist je dat?

… kegelen de voorloper is van het huidige bowlen? Oude kegelbanen zijn natuurlijk niet te vergelijken met de huidige massale bowlingcentra, maar waren in alle lagen van de bevolking minstens zo geliefd.