12 Oude Sterrewacht

De Leidse Sterrewacht kwam er dankzij een intensieve campagne van Frederik Kaiser (1808-1872). Deze sterrenkundige wilde graag een sterrenwacht die voldeed aan de eisen van de tijd. Hij vroeg Henri Camp, architect des konings (benoemd door Willem III), zich voor zijn ontwerp te laten inspireren door de beroemde sterrenwacht van St. Petersburg. Camp maakte een vergelijkbaar, representatief gebouw in neoclassicistische stijl. Het werd in 1861 in gebruik genomen. Het gebouw is in de loop van de tijd verschillende keren uitgebreid. De opzet bleef altijd dezelfde: een centraal deel geflankeerd door vleugels. Op het dak kwamen twee observatiekoepels. Zowel voor de sterrenkunde zelf, als voor het gebouw zijn internationale contacten altijd van belang geweest. Kaiser en zijn opvolgers schaften telescopen en meetinstrumenten aan van Duitse, Franse en Nederlandse makelij. De 10-duimskijker heeft zelfs een Amerikaanse lens. Internationale samenwerking werd steeds belangrijker. Zo had het project Carte du Ciel (begonnen in 1887) als doel een fotografische kaart van de hele sterrenhemel te maken. Achttien sterrenwachten deden hier aan mee. De Oude Sterrewacht Leiden kocht er de fotografische kijker voor. Gasthoogleraar Albert Einstein bezocht de Sterrewacht regelmatig. De stoel waarop hij graag zat om door de kijkers te turen is altijd zorgvuldig bewaard. / OMD

Wist je dat?

… de meridiaankijker, die dankzij bemiddeling van Kaiser in 1861 verworven werd voor de Leidse Sterrewacht tot aan 1955 in gebruik was en tegenwoordig te vinden is in Rijksmuseum Boerhaave (pand 27)?