25 Ambachtsplein

Dit jaar is er een levendige ambachtsmarkt ingericht op het Ambachtsplein aan de Langegracht. Het gebouw dateert uit 1913 en diende oorspronkelijk als gemeentelijke vuilverbranding. Het werd de tweede gemeentelijke vuilverbranding van Nederland. De verbrandingsoven sloot aan op de al aanwezige schoorsteen van de Gemeentelijke Gas- en Elektriciteitsfabrieken. Met handkarren en paard en wagen werd het afval in de stad verzameld. Via een inmiddels verdwenen poort aan de Langegracht reden de karren naar binnen. De volle vuilcontainers werden naar de eerste verdieping getakeld en leeggestort in de verbrandingsoven. Hierna reed de wagen met een lege container via de poort in de zijgevel weer naar buiten. De huidige gebruiker, BamBam Steenhouwers, gebruikt een nieuwere variant van dit takelsysteem voor het ophijsen van steenblokken. Al in 1929 sloot de vuilverbranding vanwege te veel stankoverlast en hoge exploitatiekosten. Na een grondige verbouwing kreeg het gebouw in 1954 een nieuwe bestemming als hoogspanningsstation of schakelstation. Het energiebedrijf zette hier hoogspanning van het hoofdnet om naar laagspanning, zoals gebruikt in huishoudens. Sinds 15 jaar zitten er nu twee ambachten in: Brouwerij Pronck en Bambam Steenhouwers. Veel van de vorige functies zijn nog zichtbaar in het pand. Gekleurde, platte koperen strips stonden in verbinding met de enorme spoelen van de transformatoren in de zgn. ‘smoorspoelruimtes’. / SJ & OMD

Wist je dat?

… het oude ambacht van steenhouwen nog steeds broodnodig is voor de restauratie van historische gebouwen? Door jonge mensen op te leiden blijft dit vakmanschap behouden.