21 Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis

Bijna 400 jaar lang, van 1583 tot 1961, bood dit complex een thuis voor Leidse wezen. De boven de poort uitgebeelde kinderen kijken op naar een duif, symbool voor de Heilige Geest, naar wie de instelling is genoemd. De instelling van Heilige Geestmeesters was verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van het Weeshuis. Dit was sinds 1450 eerst gevestigd aan de Breestraat (huidig nr. 18). Naarmate er meer wezen kwamen, werden er steeds buurpanden aan toegevoegd tot het gebouw met 49 wezen uit zijn voegen barstte. In 1583 besloot men de leeggekomen gebouwen van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis aan de Hooglandse Kerkgracht te verbouwen en in te richten als weeshuis. Niet alleen vanwege ruimtegebrek, maar ook omdat het stadsbestuur zich sinds het verschijnen van het Armen Rapport uit 1557 actiever ging bemoeien met de armoede in de stad. Hierbij werden instellingen voor zorg gecentraliseerd en efficiënter georganiseerd. Het weeshuiscomplex is in de loop van de tijd verschillende keren verbouwd en aangepast. Zo kwam er in 1606 een nieuwe meisjesvleugel aan de noordzijde van de binnenplaats. De huidige Stichting Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis Leiden houdt zich tegenwoordig o.a. bezig met de huisvesting van kwetsbare jongeren. De regenten vergaderen nog steeds in de Regentenkamer. Tegenwoordig wordt het weeshuis complex beheerd door de Stichting Utopa en biedt het onderdak aan o.a. het Kinderrechtenhuis. / OMD

Wist je dat?

… het aantal wezen in het weeshuis in 1788 met 579 kinderen zijn hoogtepunt bereikte? Drie eeuwen later, in 1961, sloot het weeshuis de deuren. Er woonden toen nog maar 25 kinderen.