
Achter deze indrukwekkende gevel uit 1598 zorgde het Hoogheemraadschap van Rijnland ruim 400 jaar voor de waterhuishouding in Rijnland. Een belangrijk taak in dit waterrijke gebied en dat is ook binnen te zien: het kostbare interieur is grotendeels bewaard gebleven. In de ruime hal biedt een fraaie trap toegang tot onder andere de Grote Zaal, een ruimte met een beschilderd tongewelf en 18e-eeuws goudleer op de wanden. Hier werd nog tot 1841 recht gesproken in waterstaatszaken door het college van dijkgraaf en hoogheemraden (het bestuur van het Hoogheemraadschap). Vandaar ook het schilderij van Jan Lievens, tijdgenoot van Rembrandt, met een voorstelling van Vader Tijd die het rechtsboek overhandigt aan Vrouwe Justitia. Het andere schilderij, uit 1655, laat een belangrijke gebeurtenis uit de geschiedenis van het Hoogheemraadschap zien: graaf Willem II van Holland die in 1255 een oorkonde overhandigt aan de hoogheemraden. Deze oorkonde wordt nog steeds bewaard in het archief van het Hoogheemraadschap. Uit de tekst blijkt dat er in 1255 al heemraden waren die toezicht hielden op de waterkering langs het IJ en de Zwammerdam. Deze oorkonde zal vroeger bewaard zijn in het ‘IJseren Comptoir’, de voormalige archiefruimte hier in het Gemeenlandshuis. Je kunt hem vanuit de Grote Zaal betreden. In 1999 verhuisde het Hoogheemraadschap naar een nieuw gebouw aan de Archimedesweg. Zij is nog steeds eigenaar van het Gemeenlandshuis aan de Breestraat. / OMD