08 Vm. Vuilverbranding (Ambachtsplein)

Dit jaar wordt er weer een levendige ambachtsmarkt ingericht op het Ambachtsplein, naast het gebouw dat bij veel Leidenaars nog steeds als het Schakelstation bekend staat. Vanaf 1954 fungeerde het lange tijd als hoogspanningsstation en transformatorenwerkplaats van het plaatselijke elektriciteitsbedrijf. In 1913 verrees het als gemeentelijke Vuilverbranding langs de toen nog niet gedempte Langegracht. De hier gelegen huizen moesten ervoor wijken, evenals de toenmalige Prinsensteeg en de Vogelstraat. Het voordeel van deze locatie voor de afvalverwerking was dat de verbrandingsoven kon aansluiten op de al aanwezige (en inmiddels weer verdwenen) schoorsteen van de naastgelegen gas- en elektriciteitsfabriek. De routing en het verwerkingsproces van het huisvuil – aanvoer, verbranding, ovenslakproductie – bepaalde dat het gebouw een L-vorm kreeg. Het materiaalgebruik en de architectuur zijn typerend voor de bouwtijd. De verticale bakstenen kolommen geven de dragende constructie aan. Maar er is ook aandacht voor decoratieve elementen, zoals siermetselwerk. Al na 16 jaar, in 1929, deden stankoverlast en te hoge kosten de vuilverbranding de das om. De geplande tweede oven kwam er nooit. Na jaren van leegstand volgde een herbestemming van het gebouw als schakelstation. Sinds 2009 is hier de werkplaats van Bambam steenhouwers en sinds 5 jaar ook bierbrouwerij Pronck.

Wist je dat?

… het oude ambacht van steenhouwer nog steeds broodnodig is voor de restauratie van historische gebouwen? Door jonge mensen op te leiden blijft dit vakmanschap behouden.